لزوم ارزیابی عملکرد نقادانه برای تقویت بانکداری اسلامی
بانکداری اسلامی که نتواند رشد پایداری در اقتصاد ایجاد کند، قطعاً باید بازنگری شود. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، دکتر محمد نهاوندیان در بیست و چهارمین همایش بانکداری اسلامی درخصوص لزوم ارزیابی عملکرد نقادانه برای تقویت بانکداری اسلامی در کشور ضمن بیان مطلب فوق گفت: بیش از سه دهه سخن از بانکداری اسلامی در اقتصاد ایران وجود داشته است و حال زمان آن رسیده است ارزیابی نقادانه‌ای از عملکرد خود داشته باشیم و ببینیم آیا به مرحله مطلوبی رسیده ایم؟ بانکداری اسلامی در واقع باید بدین صورت باشد که باعث رشد و برکت در اقتصاد کشور شود. آیا تا به حال این برکت و رشد تحقق پیدا کرده است؟
نهاوندیان ضمن اظهار این مطلب که این همایش در حساس‌ترین شرایط بانکداری برگزار می‌شود ، بر ضرورت بازنگری طبیبانه در بانکداری اسلامی و قوانین و مقررات آن تاکید کرد و اظهار داشت: در فرصت پیش آمده، بازنگری باید توسط خود فعالان اقتصادی و بانکی انجام شود. طبیبان حاذق از داخل مجموعه جمع شوند و موارد را بازنگری کنند و به این سوالات، پاسخ مناسب ارائه دهند: کجای کار ما اشکال دارد؟ کجا باید هم‌افزایی را بهتر ساماندهی کنیم؟
وی همچنین به ضعف در مدیریت اشاره کرد و گفت: التهابات بازار ارز در چند سال اخیر و تغییرات مکرر مدیریت و سیاست‌ها، مدیریت را از اقتصاد ما سلب کرد. مدیران بانکی هم احساس اختیار و برنامه‌ریزی نمی‌کردند. برای بهبود شرایط باید آرامش به اقتصاد کشور بازگردد تا امکان مدیریت برای مدیران بانکی ایجاد شود و بانک‌ها و بانکدار‌های ما بتوانند بر آن اساس برنامه‌ریزی کنند. این که هر هفته بخشنامه‌ای بیاید و توان برنامه‌ریزی را برای مجموعه از بین ببرد، باید اصلاح شود.برای رسیدن به این اهداف، هم اندیشی نخبگان و فعالان اقتصادی می تواند راه گشا باشد.
نهاوندیان همچنین به رفع تناقض در شبکه بانکی اشاره کرد و گفت: تناقضی که در حال حاضر بین بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف ما وجود دارد مشکل ساز است و باید به آن پایان داده شود. نکته اصلی در آرام بخشی و افزایش رشد شبکه بانکی این است که بخش مالی باید در خدمت بخش واقعی اقتصاد باشد. در بانکداری اسلامی رویکرد مشارکتی است؛ مشارکت در بخش واقعی اقتصاد از طریق ابزارهای تامین مالی انجام می شود و در این خصوص باید تقویت شویم.
ایشان یکی دیگر از مشکلات موجود در شبکه بانکی را مصرف گرایی عنوان کرد و گفت: مصرف گرایی در توزیع اعتبارات شبکه بانکی ما غوغا کرد. این مصرف گرایی، انتظارات تورمی را بالا برده است. وقتی مردم با تصور سودآوری متکی بر تورم در بخش های مختلف سرمایه گذاری می کنند تبعات بسیاری برای اقتصاد ما دارد. در واقع، این واژگون کردن اقتصاد است و وارونه گذاشتن مخروط. این موضوع که درآمد حاصل از تورم، سود واقعی است با بانکداری اسلامی در تعارض است و مستلزم اصلاح توسط بخش اقتصادی است و در این خصوص نمی توان مردم را مقصر دانست.
نهاوندیان در پایان بر لزوم تقویت بخش نظارت بانک مرکزی تاکید و خاطرنشان کرد: میزان نظارت بر بانک ها باید بسیار بیشتر از سایر بنگاه‌های اقتصادی باشد. به خصوص نظارت بر بانکداری خصوصی باید بسیار جدی تر شود. در بانک مرکزی نظارت بر بانک ها باید بسیار منضبط و هوشمندانه شکل گیرد و گسترش پیدا کند. در کنار این تقویت نظارت، تعادل اختیار و مسئولیت نیز باید رعایت شود و به گونه ای نباشد که سلب اختیار شود.