"مؤسسه علوم بانکی ایران" در سال 1342 به منظور فراهم آوردن امکانات و بسترهای مناسب تحقیق و تحصیل و کسب تخصص برای کارمندان بانک ها و مؤسسات مالی کشور و همچنین ترویج و اشاعه بانکداری و انجام تحقیقات علمی با مشارکت مالی و اداری بانک های مرکزی، ملی و سپه تأسیس و تا سال 1358 به فعالیت خود ادامه داد. این مؤسسه در راستای حصول اهداف انقلاب فرهنگی در دانشگاه های سراسر کشور، از سال 1359 الی 1365 تعطیل و در مجتمع علوم اداری و بازرگانی (دانشگاه علامه طباطبائی فعلی) ادغام شد. طرح بازگشایی "مؤسسه علوم بانکی ایران" با نام "مرکز آموزش بانکداری" بعد از تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا که تحولی عظیم در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران را به دنبال داشت، و با هدف پرورش نیروی انسانی متعهد و کاردان به منظور تأمین نیازهای آتی نظام بانکی کشور، مدنظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و اساسنامه آن در پانصد و هشتاد و یکمین جلسه شورای پول و اعتبار مورخ 18 اسفند 1364 به عنوان یک مرکز آموزشی غیرانتفاعی مشروط به انجام پاره ای از اصلاحات به تصویب رسید و مرکز از مهرماه سال 1365 برای دوره دوساله بانکداری (دوره آموزشی بعد از دیپلم) از بین کارکنان بانک ها اقدام به پذیرش دانشجو نمود. پس از تصویب طرح اولیه و اعمال تغییرات مورد نظر در نهایت اساسنامه مؤسسه در ششصد و سی و دومین جلسه مورخ 10 بهمن 1366 شورای پول و اعتبار به تصویب نهایی رسید. نام "مرکز آموزش بانکداری" در سال 1369 به "مؤسسه بانکداری ایران"، در سال 1377 به "مؤسسه عالی بانکداری ایران" و از سال 1393 تاکنون به "مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران" تغییر یافته است.
مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران، در راستای پوشش به نيازهای آموزشی كاركنان سيستم بانكی و موسسات مالی و اعتباری كليه شهرستان های كشور در حال حاضر علاوه بر كلان شهر تهران، در هشت كلان شهر ديگر شامل: مشهد، اصفهان، شيراز، تبريز، اهواز، كرمان، رشت و ساری نيز با عنوان واحدهای آموزشی شهرستان فعاليت مستمر و موثر دارد. در واقع اين واحدها نقش قطب های آموزشی موسسه عالی آموزش بانكداری ايران را برای شهرستان های مجاور خود داشته، فرصت بهره مندی گروه های هدف و مورد نظر موسسه را از آموزش های مختلف بانكی در سراسر كشور مهيا ساخته است. واحدهای اصفهان و مشهد باسابقه ترين واحدهای مؤسسه در بين واحدهای شهرستان بوده، فعاليت آموزشی خود را به ترتيب از سال های 1366 و 1368 خورشيدی با پذيرش دانشجو در دوره در سطح كاردانی رشته اموربانكی شروع و با پذيرش دانشجو در دوره های در سطح كارشناسی پيوسته، كارشناسی ناپيوسته و كارشناسی ارشد، توسعه بخشيده اند. علاوه بر آموزش های دوره های بلندمدت، مؤسسه فعالیت های عمده ای در حوزه آموزش های کوتاه مدت حرفه ای و تخصصی علی الخصوص در سال های 1379 به بعد که مصادف با ظهور بانک های خصوصی در صنعت بانکداری کشور بود داشته است که در قسمت مربوط در دسترس است.